fbpx
Zoeken
Sluit dit zoekvak.

Morele rechten / persoonlijkheidsrechten

Soundtrack bij deze column: Luca C, Brigante, Ali Love – Different Morals (Clockwork Remix)

Morele rechten, hoe zat dat ook alweer?

Morele rechten of persoonlijksheidsrechten zijn de rechten die te maken hebben met de immateriële belangen van de maker van een auteursrechtelijk beschermd werk. Je kan daarbij denken aan belangen die toezien op reputatie, integriteit en bijvoorbeeld de persoonlijke band die de maker met een werk heeft.

Als een auteur dus de auteursrechten op zijn werk aan iemand weggeeft of bijvoorbeeld verkoopt aan een uitgever, dan behoudt hij in beginsel zijn morele rechten.

Wat kan je met morele rechten (persoonlijkheidsrechten)?

Als auteur kan je je op grond van jouw morele- of persoonlijkheidsrechten (redelijkerwijs) verzetten tegen:
  • openbaarmaking van jouw (auteursrechtelijk beschermde) muziek onder een andere naam of titel;
  • openbaarmaking zonder naamsvermelding;
  • onredelijke wijziging van jouw muziek, en
  • misvorming, verminking of andere aantasting van een muzikale creatie.
Een voorbeeld: gebruik dat niet overeenstemt met de bedoeling waarmee het werk is gemaakt. Ander voorbeeld: verminking door een dikke roze streep door een schilderij, of een beeldhouwwerk dat in drie stukken wordt gesplitst zonder dat eerst aan de maker te vragen.
Contractsbepalingen over morele rechten In tegenstelling tot wat ik in veel contracten zie staan, is het niet mogelijk om zomaar van alle morele rechten afstand te doen. In contracten staat vaak: persoon X doet hierbij afstand van zijn morele rechten. Dat is niet helemaal correct. Vaak wordt bedoeld dat die persoon afstand doet van het recht op zijn naamsvermelding. Van het recht om tegen verminking op te treden, kan geen afstand worden gedaan. De auteur kan ook met een uitgever afspreken dat de uitgever wijzigingen mag aanbrengen in het werk.
DUS: Van het recht om bezwaar te maken tegen verminking of aantasting van een werk of tegen het wijzigen van de naam van de auteur kan GEEN afstand worden gedaan!

Leven na de dood

Na het overlijden van de auteur gaan auteursrechten van rechtswege over op de erfgenamen van de auteur of een andere partij die de auteur in een testament heeft aangewezen. Dit geldt echter niet voor persoonlijkheidsrechten. Een auteur moet daarvoor iemand expliciet testamentair aanwijzen. Die persoon kan dan na het overlijden van de auteur de betreffende persoonlijkheidsrechten uitoefenen.
Dit is bijvoorbeeld gebeurd bij de bekende Nederlandse zaak over dit fenomeen tussen de ervan van Carl Orff en Fortuna (Red Bullet) en Apotheosis (Indisc). De erven van Carl Orff kwamen in opstand tegen een danceversie van de klassieker “Carmina Burana” van Orff. De rechter oordeelde dat de danceversie een ontoelaatbare verminking van het werk van Orff was, omdat belangrijke delen van de oorspronkelijke compositie waren weggelaten en er beats en paardengehinnik aan de muziek waren toegevoegd. Meer informatie over deze zaak is te vinden in dit artikel van #NRC van 25-2-1992 (!): https://snip.ly/vijqj.

This is HUGE

Auteurs kunnen zich er ook tegen verzetten dat een werk binnen de context van een bepaalde geloofsovertuiging wordt geplaatst, dat muziek wordt gesynchroniseerd met geweldadige beelden of als achtergrondmuziek bij een politieke campagne of commercial. Henk Westbroek wilde bijvoorbeeld niet dat zijn muziek bij een politieke bijeenkomst werd gebruikt en Aerosmith verbood Trump het nummer Dream On te gebruiken in zijn campagne. Not FAKE news.

Ok, en dan?

Het is als auteur belangrijk om vooraf een inschatting te maken hoe sterk je zaak is en een plan van aanpak op te stellen. Ik help je daar uiteraard graag bij. Meestal volgt er daarna een mailtje aan het medium dat de betreffende muziek gebruikt. Als daar niet op wordt gereageerd, heb je weinig andere mogelijkheden dan juridische vervolgstappen te nemen en naar de rechter te stappen.
Als “gebruiker” van muziek is het belangrijk om vooraf af te kaarten waar je bepaalde muziek voor wil gebruiken. Meestal kan dat met de auteur zelf of met diens uitgever. Wil je bijvoorbeeld een reclamevideo maken voor je bedrijf, maak daar dan gedetailleerde afspraken over met de rechthebbenden en hou het bovenstaande daarbij in je achterhoofd. Want om met Luca C & Brigante Feat. Ali Love te spreken:

Cause we’ve got different morals, We’ve got a different moral ground.

Dit bericht delen:

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
Reddit
Tumblr
WhatsApp
Email

2 reacties

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

SANDER PETIT LL.M

Contact opnemen met Sander Petit - De Dance-Advocaat
Foto: Wouter Wolfkamp (Nortoir)

RECENTE BERICHTEN

#respectthecreators

#RespectTheCreators: hoe zit het precies met persoonlijkheidsrechten van muziekproducers op sociale media?

#RespectTheCreators is een campagne die opkomt voor de rechten van muziekproducers op sociale media met betrekking tot naamsvermelding. Los van de ethische gedachte achter de campagne, ondersteun ik dit initiatief op juridisch vlak. Wil je meer weten over deze campagne en over de persoonlijkheidsrechten van muziekproducers op sociale media? Lees dan dit artikel!

Lees verder »

SOCIALS